Krzeczyn Wielki

Kościół p.w. św. Marii Dominiki z Mazzarello

Przypuszczalnie obecną świątynię wzniesiono z kamienia jeszcze w XIII w., o czym mogą świadczyć romańskie elementy założenia. Zapis z 1399 roku mówi o istniejącej tu parafii. Późniejsze gotyckie fazy z cegły pochodzą z czasów rozbudowy i przebudowy, które przeprowadzano w wieku XV i XVII. Obiekt jest zorientowany o rzucie prostokątnym z wyodrębnionym i także prostokątnym prezbiterium. Od strony zachodniej znajduje się wzniesiona z kamienia masywna czworoboczna wieża, której strzelisty, kryty gontem hełm uległ poważnym uszkodzeniom w 1945 roku. Po wojnie dokonano jego rozbiórki. Wieża obecnie pokryta jest płaskim, prowizorycznym dachem drewnianym i papą. Po zniszczeniach wojennych kościół był remontowany dopiero w latach 1959-1960. W 1961 roku ksiądz Szafarski sprowadził do świątyni wizerunek i relikwie św. Marii Dominiki z Mazzarello. Dachy kościoła są ceramiczne, dwuspadowe. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia, natomiast do wieży od strony południowej – sala ze sklepieniami krzyżowymi, wspartymi na centralnym słupie. Główny portal wejściowy ma wyraźne cechy gotyckie. Okna w części nawowej są o wykroju półpełnym bez obramień. Okna wieży zaś – prostokątne, ujęte bezprofilowymi, kamiennymi węgarami.
We wnętrzach kościoła zachowało się wiele interesujących zabytków, z których wyróżniają się: płaski, dziewiętnastowieczny strop nad prezbiterium o cechach neorenesansowych oraz bogato zdobiona motywami roślinnymi loża kolatorska z przełomu XVII i XVIII wieku. Do najcenniejszych elementów wystroju należy również renesansowy ołtarz główny z początków XVII wieku i podobna w wystroju, bogato zdobiona ambona z około 1640 roku. Na uwagę zasługują także trzy figuralne nagrobki kamienne, Krzysztofa von Brauchitscha i jego żony Ewy von Bock (1600 r.) oraz Caspara Hoberga (1675 r.).

• Tekst pochodzi z portalu Wratislaviae Amici

Ambona z 1620 roku

Herby umieszczone w posadzce prezbiterium.

Tablica pamiątkowa

Tablica pamiątkowa poświęcona ofiarom I wojny światowej 1914 - 1918.

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

• Grabsteine mit den Figuren der Verstorbenen für:
  1) den Ritter Christoph von Brauchitsch † 1600.
  2) seine Frau Eva, geborene Bockin † 1600.
  3) den Ritter Caspar von Hoberg auf Oberau † 1638; bemalt.
• Mehrere Grabsteine in Barockformen.

Płyty nagrobne wewnątrz kościoła

               

Płyty nagrobne Christofa von Brauchitsch oraz jego żony Evy von Brauchitsch zd, von Bock.

Płyta nagrobna Christofa von Brauchitsch † 1600

               

               

               

               

Płyta nagrobna Christofa von Brauchitsch, pana na Chróstniku, Oborze i Krzeczynie Wielkim, zmarłego 13 sierpnia 1600 roku o godz. 9.00 w wieku 64 lat.
Na płycie po stronie ojczystej znajdują się herby rodzin von Brauchitsch i von Stosch (błędnie opisana) a po stronie macierzystej herby rodzin von Falkenhayn oraz von Glaubitz.

ANNO 1600 DEN 13 AVGVST FVR MITTAGE VIB 9 VHR IST DEN EDLE ERENFESTE AVCH WOLBENAMTE HER CHRISTOF VON BRAVCHITZS VND BRVCHSDORF AVF GROS KRICHEN SEINES ALTERS 64 IAR SELICHLICH ENTSCHLAFFEN DER SELEN GOT GNEDIG

Płyta nagrobna Evy von Brauchitsch † 1600

               

               

               

               

Płyta nagrobna Evy von Brauchitsch zd. von Bock, żony Christofa von Brauchitsch pana na Chróstniku, Oborze i Krzeczynie Wielkim, Zmarłej 24 listopada 1600 roku.
Na płycie u góry po stronie ojczystej znajduje się herb rodziny von Bock

ANNO 1600 DEN 24 NOV IST IN GOT VORSCHIEDEN DIE EDLE TVGENTSAME FRAW EVA BOCKIN DES EDLEN HERREN CHRISTOF BRAVCHITZSES AVF GROS KRICHEN NACH GELASSENE WITTIB IHRES ALTERS IAR WELCHER G. G. S. W.

Płyta nagrobna Caspara von Hochberg † 1675

               

               

               

               

               

               

               

Płyta nagrobna Caspara von Hochberg auf Ober Prausnitz, urodzonego 4 maja 1638 roku a zmarłego 16 lipca 1675 roku w Legnicy.
Hans Lutsch w swoim opracowaniu jako datę śmierci podaje datę urodzin czyli rok 1638 oraz piszę iż jest to Caspar von Hoberg auf Oberau, a przecież wyraźnie jest napisane Ober Prausnitz. Jest to kolejny przykład iż w ogóle nie był w tej miejscowości. Hoverden również tam nie był.

GAUDET CERTAMINIS VIRTUS
Ao. 1638. D. 4. May WIRD DER HOCH WOHL - EDEL GEBORNE V MANHAFTE HR CASPAR V. HOBERG AUF OBER PRAUSNITZ IN LICHTENBERG SEINER ALTET IM MONAT MAIO AD STARB D. 16. JULY Ao. 1675 IN LIEGNITZ

Płyty nagrobne w posadzce

               

               

               

Płyty nagrobne posadowione w posadzce kościoła a przez to bardzo wytarte i uniemożliwiające ich odczytanie.
Prawdopodobnie są to płyty Caspara von Hoberg auf Prausnitz oraz jego żony Sabiny zd. von Schweinitz.

Płyta nagrobna Marie von Schweidnitz † 1624

               

Płyta nagrobna posadowiona w posadzce Marie von Schweidnitz zd. von Kreckwitz, żony Hansa von Schweidnitz z Krzeczyna Wielkiego, urodzonej 29 stycznia 1587 roku a zmarłej 14 listopada 1624 roku. Na płycie znajduje się duży herb rodziny von Kreckwitz.

ANNO 1624 DEN 14 NOVEMBER ABENDS VMB 6 UHR IST IN GOTT SELIG ENTSCHLAFFEN DIE EDLE EHRNT TUGENTREICHE FRAW MARIA SCHEIDNITZIN GEBORNE KRECKWITZIN DES EDLEN GESTRENGEN EHRENVESTEN WOHLBENAMBTEN HERRN HANS VON SCHWEIDNITZ AVF GROSS KRICHEN VIEL GELIEBTE HAVSFRAW IHRES ALTERS . . . IAHR DER GOTT GENADE

Płyta nagrobna Marie von Schweinitz † 1626

               

Płyta nagrobna posadowiona w posadzce Marie Magdalene von Schweinitz, córki Hansa von Schweinitz, zmarłej 10 sierpnia 1626 roku. U dołu płyty duży herb rodziny von Schweinitz.

ANNO 1626 DEN 10 AUGUSTI ABENDS UMB 9 DER UHR IST IN GOTT SANET UND SELIG IN LIEGNITZ VORSCHIEDENE DIE WEILAND WOLEDLE VND EHRUND TUGENDREICHE IUNGFRAW MARIA MAGDALENA GEBORNE V. SCHWEINITZEN DES WOLEDLEN HERRN HANSEN V. SCHWEINITZES EHE LEIBLICHE TOCHTER IHRES ALTERS . . . IAHR DERER SEELEN GOTT IN SEINER FATTERLICHEN HAND BEHALTEN DEM CORPER ABER GEBE ER HIERO EINE SANFTE UND SEELIGE RUHE UND EINE FROLICHE AUFERSTEHUNG EWIGEN LEBEN. AMEN.

Płyta nagrobna Magdalene von Schweinitz † 1637

               

Płyta nagrobna posadowiona w posadzce Magdalene von Schweinitz zd. von Knobelsdorf, żony Balthasara von Schweinitz, zmarłej 20 marca 1637 roku w wieku 18 lat. Jej mąż Balthasar von Schweinitz, syn Hansa i Marii zd. von Kreckwitz, urodził się 4 grudnia 1611 roku a zmarł 6 czerwca 1670 roku. Co ciekawe, u dołu płyty nie widnieje herb jego małżonki lecz jego rodzinny von Schweinitz.

Krypta

Krypta w podziemiach kościoła, w której pochowani zostali przedstawiciele rodzin von Hochberg, von Tschammer oraz von Franckenberg.

               

               

               

               

Sarkofag Caspara Hansa von Hoberg, urodzonego 4 maja 1637 roku a zmarłego 16 lipca 1675 roku.
Na tabliczce mylnie podano miesiąc śmierci bowiem July to jest lipiec a nie czerwiec.

               

               

Sarkofag Balthasara Siegmunda von Tschammer, urodzonego 24 sierpnia 1657 roku a zmarłego 13 marca 1725 roku w wieku 67 lat, 28 tygodni i 5 dni. Miał pięciu synów i pięć córek.

               

Sarkofag Catharine Mariane von Tschammer, urodzonej 10 września 1667 roku a zmarłej 26 września 1721 roku.

               

               

               

Sarkofag malutkiej Johanne Mariane Elisabeth von Tschammer, urodzonej 13 sierpnia 1731 roku a zmarłej 8 grudnia 1734 roku mając zaledwie 3 lata, 16 tygodni i 5 dni.

               

Sarkofag nieustalonej osoby z rodziny von Franckenberg. Na wezgłowiu herb z inicjałami D. V. F. B.

               

               

               

               

               

Fragmenty kości oraz sarkofagów znajdujących się w krypcie.

Epitafium Anne von Tschammer † 1727

               

               

               

               

Epitafium Anny Heleny von Tschammer zd. von Haugwitz, pani na Krzezcynie Wielkim, Olszy i Pęcławiu, żony Hanßa Caspara von Tschammer, urodzonej 24 grudnia 1706 roku a zmarłej 10 września 1727 roku w wieku 20 lat, 37 tygodni i 2 dni, będąc w małżeństwie zaledwie 2 lata, 12 tygodni i 2 dni.
Po stronie ojczystej znajdują się herby rodzin von Haugwitz i von Stossel a po stronie macierzystej von Niebelschitz oraz von Schellendorf.

Dieses ist
Das Ehren Bedachtniß
Einer in der Brüfft zu Sandewalde
Anno 1727 den 10 Septembr. bey gesehten
Edlen Tuged - Krone
Der Hoch und Wohl gebohrenen Frauen
Frauen Anna Helena geb. Freyin von Haugwitz
Der mähleter von Tschammer
Frauen auf Großkrichen Erlicht und Putschlau
welche Zugleich
wie
Durch Die Hohe Geburth
Die von Freyherrlichen Eltern
Anno 1706 den 24 Decembr. in Tschisteygeschehen
als auch
Durch Die Edle Vermahlung
welche Anno 1725 den 13 Juny
Mit dem Wohl gebohrenen Herren
Herren Hanß Caspar von Tschammer
Erb Herren auf Großkrichen Erlicht und Putschlau
in Tschistey voll Zogen Worden
Worinnen Sie 2 Jahr 12 Wochen und 2 Tage
Lieb und friedreich obschon ohne Leibes Erben gestannen
und darin
Durch ein 20 Jahr 37 Wochen u. 2 Tage
Wohl geführtes tugend hafftes Leben
Welches Sie aneiner ab Zehrenden Kranckheit
Anno 1727 den 8 September
In gegenwart Ihres Hochst
bekummerten Hr Behmals
und Nachsten tu verwandten
in Tschistey seelig beschloßen
Die schone Ehren Krone
in der Welt erfanget
Im Himmel abend . . . der Gott
Die ander . . . . Lebens Krone
Da von getragen
welches

Epitafium George Schmidta † 1742

Przepiękne barokowe epitafium George Schmidta, ur. 3 lipca 1700 roku. Ojcem jego był Friedrich Schmidt, chłop z Wągrodna, natomiast matką Regina z d. Gärtnerin. W dniu 4 lipca 1730 zawarł związek małżeński z Margarethe Sophie Vroidt. Zmarł 16 maja 1742 roku, przeżywszy 41 lat i 43 tygodnie.

Epitafium Justiny Michael † 1748

Przepiękne barokowe epitafium Justiny Marii Michael z d. Sellgin, urodzonej 14 lipca 1685 roku w Legnicy. Ojcem jej był Johann Caspar Sellge, a matką Susana Maria Sellgin z d. Wagner. Jej mężem był Georg Abraham Michael, z którym miała 5 córek oraz 2 synów. Zmarła 13 marca 1748 roku przeżywszy 62 lata, 34 tygodnie i 5 dni.

Epitafium proboszcza Petrusa Holfelda † 1610

Epitafium tutejszego proboszcza Petrusa Holfelda, zmarłego 24 lipca 1610 roku w wieku 54 lat.
IM IAR 1610 DEN 24 IVLI IST IN GOT SELIG ENTSCHLAFFEN DER ERWIRDIGE VID WOLGELOTE HER PETRVS HOLFELD VON DER SEBNIETZ AVS MEISSEN PFARRERS

Epitafium małżonki Friedricha Carstädt † 1864

Treść epitafium jest prawie całkowicie zatarta lecz część treści udało się odczytać.

Epitafium dotyczy żony Friedricha Wilhelma Carstädt, zmarłej 24 lutego 1864 roku, posiadającej 5 synów i 1 córkę.

Epitafium George von Prittwitz † 1685

               

               

Epitafium George Moritza von Prittwitz z Krzeczyna Wielkiego, urodzonego 2 lutego 1656 roku, męża Cathariny Mariany von Hohberg, a zmarłego 24 listopada 1685 roku. Pochowana jest tam również ich córka Barbara Catharina, zmarła 13 sierpnia 1686 roku.
Wokół płyty inskrypcyjnej umieszczone są cztery herby rodzinne.

Epitafium Johannesa von Hohberg † 1675

               

               

Epitafium Johannesa Caspara von Hohberg, urodzonego 4 maja 1638 roku a zmarłego 16 lipca 1675 roku. Wokół płyty inskrypcyjnej umieszczonych jest osiem herbów rodzinnych.

Epitafia barokowe

               

Dwa barokowe epitafia z całkowicie wypłukanymi płytami inskrypcyjnymi, przez co zupełnie nieczytelne.

Mauzoleum rodu von Hochberg

Mauzoleum rodu von Hochberg (obecnie kaplica) jako przybudówka wschodniej strony wieży. W ścianę wmurowany kartusz herbowy rodów von Tschammer oraz von Hochberg z datą 1720.

Napis na kartuszu:
Baltasar v. Tschammer avs Gross Osten her avf Grosz Krichen.
Catharina Mariana v. Tschammer v. Hohberg frav avf Grosz Krichen.
MDCCXX

Cmentarz

               

               

Nagrobek Christiane Wunderlich zd. Kühn oraz jej męża Augusta Wunderlich.

Nagrobek Johanna Gottlieba Kriese oraz Johanny Eleonore Kühn.

               

Nagrobek NN osoby.

Epitafium sklejone z wielu części, przez to nie do odczytania.

               

               

Stacje drogi krzyżowej oraz kapliczka.

               

Nagrobek NN osoby.

Krzyż ze starego nagrobka

               

               

               

               

Epitafium dzieci Ludewiga Conrada von Schweinitz oraz Anny Marii von Schweinitz zd. von Sack z Lubowa koło Góry. Anna Maria była córką Heinricha Oswalda von Sack z Lubowa oraz Anny Marii von Sack zd. von Schweinitz z Krajna koło Strzelina. Anna z Ludewigiem zawarła związek małżeński w wieku 20 lat w 1714 roku. A płyta inskrypcyjna dotyczy czwórki ich dzieci: Marii Kunigundy, urodzonej 19 lutego 1716 roku a zmarłej 19 lipca 1718 roku, Ludwiga Heinricha, zmarłego w dniu urodzin 2 maja 1717 roku, Luisy Henrietty, urodzonej 3 sierpnia 1718 roku a zmarłej 27 października 1720 roku oraz Anny Margarethy, urodzonej 1 marca 1720 roku a zmarłej 2 kwietnia 1720 roku.